Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tử vong do đột quỵ não đứng hàng thứ ba sau bệnh tim và ung thư.
Cơn thiếu máu não thoảng qua (TIA) có triệu chứng giống đột quỵ kéo dài một vài phút và thường dưới 1-2 giờ. Gây ra bởi lấp mạch do cục huyết khối nhỏ (cục huyết khối được hình thành từ các mảnh calcium và mảng chất béo) gây nghẽn mạch máu đến não.
TIA không gây tổn thương sau đó, nhưng nó là một dấu hiệu cảnh báo nhồi máu não thật sự có thể xảy ra trong tương lai nếu không được phòng ngừa.
TIA xảy ra ở tất cả mọi ứa tuổi thế nhưng do lối sống cũng như tình trạng ăn uống không hợp lý, đột quỵ não xảy ra ở lứa tuổi trẻ nhiều hơn. Mỗi vùng của não được nuôi dưỡng bằng một mạch máu riêng, nếu các mạch máu này bị hẹp hoặc bị bít tắc, làm giảm sự tưới máu cho phần não mà mạch máu chi phối sẽ gây rối loạn chức năng của vùng não đó. Hơn nữa, mỗi phần của não lại chi phối một bộ phận của cơ thể: về vận động, cảm giác, về ngôn ngữ, về 6 giác quan… Vì vậy khi một vùng não bị tổn thương sẽ xuất hiện triệu chứng ở cơ thể mà vùng não chi phối như: Vùng vận động của não bị tổn thương thì bệnh nhân bị liệt. Vùng ngôn ngữ bị tổn thương thì bệnh nhân nói ngọng hoặc không nói được nữa…
Tùy vào mức độ thiếu máu và chức năng của các tế bào não mà mạch máu đó nuôi dưỡng, cơ thể sẽ gặp phải những triệu chứng khác nhau như yếu liệt tay chân, méo miệng, khó nói, nói đớ, tê nửa người, choáng váng, hoa mắt, chóng mặt…
Dấu hiệu của cơn TMNTQ xuất hiện đột ngột khi bệnh nhân đang sinh hoạt bình thường như: bất tỉnh, nhức đầu, yếu nhẹ hoặc liệt nửa người, nói ngọng hay không nói được, một mắt hoặc cả hai mắt bỗng không nhìn thấy, tự nhiên mất thăng bằng, chóng mặt, đi hay đứng không vững…
Các dấu hiệu trên chỉ kéo dài khoảng 1-10 phút, hiếm khi kéo dài quá 1 giờ. Khi triệu chứng kéo dài quá 1giờ được xem như bệnh nhân bị tai biến mạch máu não, khi đó não đã bị tổn thương vĩnh viễn.
Những người thoát khỏi tử vong thường bị di chứng nặng nề cả về thể xác, tâm thần cũng như là gánh nặng cho gia đình và xã hội… do chi phí điều trị quá lớn; đầu tư thời gian, tiền của cũng như đòi hỏi về kỹ thuật y học cao; khả năng hồi phục thấp khiến người bệnh mất khả năng lao động và phải có người chăm sóc thường xuyên.
Nguồn: Bs. Thanh Vân – Sức Khỏe và Đời Sống
