Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 quy định người khuyết tật (NKT) khó khăn về tài chính là một trong những đối tượng được cung cấp pháp lý miễn phí của Nhà nước. Những năm qua, việc cung cấp pháp lý miễn phí cho NKT nói chung, NKT có khó khăn về tài chính nói riêng trên địa bàn tỉnh đã kịp thời bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của họ.
Anh Dương Văn Đạt, sinh năm 1980, ở thị trấn Bá Hiến, huyện Bình Xuyên là một người câm và điếc, đang được hưởng trợ cấp xã hội đối với NKT đặc biệt nặng trên địa bàn.
Không có khả năng nói và nghe, không được đi học nên phần lớn thời gian của anh Đạt là ở nhà. Cũng vì nhận thức hạn chế nên anh Đạt không hiểu những quy định của pháp luật, trong đó có pháp luật về giao thông đường bộ.
Điều khiển xe máy chở vợ và con trai khi không có giấy phép lái xe, anh Đạt gây ra tai nạn giao thông, làm vợ chết, con trai bị thương. Hành vi của anh Đạt là nguy hiểm cho xã hội, vi phạm các quy định về đảm bảo an toàn giao thông đường bộ, xâm phạm trật tự an toàn giao thông, cần phải xử lý nghiêm bằng pháp luật hình sự.
Tuy nhiên, là NKT đặc biệt nặng, vừa bị câm, vừa bị điếc nên anh Đạt được Trung tâm Trợ giúp pháp lý (TGPL) tỉnh trợ giúp miễn phí pháp lý để đảm bảo quyền và nghĩa vụ trước pháp luật.
Bằng sự nỗ lực của trợ giúp viên pháp lý, anh Đạt đã hiểu rõ được hành vi vi phạm pháp luật của mình và phối hợp với cơ quan chức năng trong quá trình điều tra vụ việc.
Anh Đạt bị Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Bình Xuyên xử phạt 3 năm tù, cho hưởng án treo vì tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” quy định tại điểm a khoản 2 Điều 260 Bộ Luật Hình sự.
TGPL cho NKT có khó khăn tài chính là việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí (theo quy định của Luật TGPL) trong các vụ việc, vụ án dân sự, hình sự, hành chính, đất đai… có liên quan đến quyền và lợi ích của NKT bằng các hình thức: Tham gia tố tụng; tư vấn pháp luật; đại diện ngoài tố tụng.
Chính sách TGPL miễn phí cho NKT có khó khăn về tài chính là một chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước đối với NKT, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước dành cho người yếu thế trong xã hội.
Những năm qua, công tác TGPL cho NKT có khó khăn về tài chính trên địa bàn tỉnh được thực hiện tốt. Hằng năm, UBND tỉnh ban hành kế hoạch triển khai thực hiện chính sách TGPL cho NKT có khó khăn về tài chính, trong đó mục tiêu đảm bảo 100% NKT có khó khăn về tài chính trên địa bàn tỉnh được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật khi có nhu cầu.
Các cấp, các ngành đẩy mạnh hoạt động truyền thông giúp NKT biết đến chính sách và tiếp cận với hoạt động TGPL miễn phí. Trung tâm TGPL tỉnh đẩy mạnh các hoạt động tư vấn pháp luật và tham gia tố tụng để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, góp phần giúp NKT nâng cao nhận thức về pháp luật, hòa nhập cộng đồng.
Trung tâm TGPL tỉnh phối hợp với các cơ quan, ban, ngành có liên quan đẩy mạnh thông tin, phổ biến về các chính sách ưu đãi đối với NKT trên các phương tiện truyền thông, phát tờ rơi, tờ gấp pháp luật… và qua các cấp hội, đoàn thể ở địa phương.
Từ năm 2020 đến nay, Trung tâm TGPL tỉnh thực hiện 38 vụ, việc TGPL miễn phí cho NKT có khó khăn về tài chính. Trong đó, các vụ, việc chủ yếu được thực hiện bằng hình thức tư vấn pháp luật và tham gia tố tụng. Các vụ việc TGPL cho NKT đều đạt chất lượng, không có khiếu nại, tố cáo liên quan đến việc thực hiện TGPL cho NKT.
Để hoạt động TGPL cho NKT hiệu quả, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NKT trước pháp luật, các địa phương đẩy mạnh hoạt động truyền thông để người dân, cơ quan, tổ chức hiểu được quyền của NKT trong lĩnh vực TGPL, nhất là việc tham gia tố tụng cho NKT.
Tuy nhiên, công tác TGPL đối với NKT nói chung và NKT có khó khăn về tài chính nói riêng trên địa bàn tỉnh thời gian qua gặp rất nhiều khó khăn. Phần lớn NKT là những người bị hạn chế về đi lại, vận động, nhận thức nên việc tiếp cận pháp luật với họ còn nhiều trở ngại.
Bên cạnh đó, một số người bị các dạng tật phức tạp (câm và điếc) nên việc giao tiếp, thu thập thông tin giúp đỡ pháp lý cho họ không hề dễ dàng, có vụ việc trợ giúp viên pháp lý và cả người phiên dịch phải mất vài tháng mới lấy đủ thông tin phục vụ việc củng cố hồ sơ.
Nguồn: Bình Duyên – Báo Vĩnh Phúc